HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności – AIDS. Problem HIV i AIDS na świecie jest jednym z głównych problemów zdrowia publicznego. Na świecie żyje 37,9 mln osób z HIV/AIDS, w 2018 r. zakażenie HIV rozpoznano u 1,7 mln osób, 770 tys. osób zmarło z powodu HIV/AIDS.
W Polsce wirusem HIV zakażają się przede wszystkim osoby młode.
Drogi zakażenia wirusem HIV
Najczęstszymi powodami zakażenia są brak wiedzy na temat możliwych dróg zakażenia oraz ignorowanie ryzyka.
Trzy główne drogi zakażenia
-
kontakty seksualne
-
gdy krew zakażonej osoby trafi do naszego krwiobiegu, np. przez używanie tych samych igieł i strzykawek;
-
zakażenia wertykalne – matka zakażona HIV może zakazić swoje dziecko w czasie ciąży, porodu lub podczas karmienia piersią.
Jak uniknąć zakażenia HIV
Zakażeniu HIV można zapobiec. Jeśli zdarzyła ci się sytuacja, podczas której wystąpiło ryzyko zakażenia, natychmiast zgłoś się do najbliższego szpitala zakaźnego. Takie sytuacje to m.in.:
Wykaz placówek znajdziesz na stronie www.aids.gov.pl w zakładce Ekspozycja na HIV
Im szybciej przyjmiesz leki (najlepiej w ciągu 2 – 3 godzin po zdarzeniu), tym większą masz szansę na pozbycie się wirusa z organizmu i uniknięcie zakażenia. Po 48 godzinach jest już za późno na podanie leków.
Pamiętaj
-
Zachowaj ostrożność, gdy ktoś się skaleczy.
-
Zabiegi kosmetyczne i tatuaże wykonuj tylko u wykwalifikowanych osób, w sprawdzonych miejscach.
-
Nie pożyczaj maszynki do golenia, szczoteczki do zębów i innych przyborów kosmetycznych.
-
Jeśli używasz strzykawek i igieł – upewnij się, czy są sterylne.
-
Unikaj przygodnych kontaktów seksualnych.
Pamiętaj! W czasach, gdy istnieje skuteczna terapia antyretrowirusowa, wiedza o drogach zakażenia HIV ratuje życie!
Fakty dotyczące zakażenia HIV
Nie zakazisz się HIV:
-
mieszkając z osobą zakażoną;
-
korzystając ze wspólnych talerzy, szklanek, sztućców;
-
korzystając z tej samej łazienki (należy używać własnej szczoteczki do zębów i maszynki do golenia);
-
korzystając ze wspólnej toalety;
-
uprawiając sport, np. na basenie;
-
przez kichnięcie czy kasłanie;
-
przez ukąszenie komara (wirus w ciele komara ulega zniszczeniu);
-
poprzez dotyk, czy pocałunki;
-
poprzez pot, ślinę, łzy, mocz czy kał (jeśli nie ma domieszki krwi);
-
oddając krew (w Polsce używa się wyłącznie jednorazowego sprzętu);
-
podczas kontaktów towarzyskich i zawodowych.
Test na HIV
Zakażenie HIV może nie powodować charakterystycznych objawów ani dolegliwości przez wiele lat. W tym czasie nawet w badaniach okresowych (wykonywanych np. do pracy) lub w badaniach podstawowych może nie być żadnych odchyleń od normy. Jedynym sposobem, aby to sprawdzić, jest wykonanie testu na HIV.
Gdzie zrobisz test na HIV
W każdym województwie działają punkty konsultacyjno-diagnostyczne (PKD), w których zrobisz test bez skierowania, bezpłatnie i anonimowo. W PKD możesz także skonsultować się z doradcą, który rozwieje twoje wątpliwości i poinformuje cię, np. jak się zachowywać, aby nie narazić na zakażenie HIV siebie i innych.
Na czym polega test na HIV
Test polega na badaniu próbki krwi pobranej zazwyczaj z żyły w zgięciu łokciowym. Następnie próbka trafia do laboratorium, gdzie sprawdza się, czy występują w niej:
-
przeciwciała anty-HIV, które wytwarzają się w organizmie osoby zakażonej, aby walczyć z wirusem,
-
antygen p24, który również wskazuje na obecność HIV.
Są to testy III i IV generacji. Wyniki testów wykonanych w PKD często są znane już następnego dnia, niekiedy 2 – 3 dni później. Aby wykonać test, nie musisz być na czczo.